طب مکمل 

 امروزه آنچه كه با شنيدن واژه ” پزشكى ”يا ” طبابت” بى درنگ به ذهن اكثر ما خطورمى كند، مجموعه اى از روشهاى تشخيصى-درمانى است كه در بيمارستانها ،درمانگاهها واغلب مطبهاى پزشكان در ايران انجام مى گردد و به دانشجويان  رشته پزشكى دردانشگاههاى كشور آموزش داده مى شود. اين علم را”پزشكى رايج”يا ”طبغربى”مى نامند ، چرا كه در حال حاضر رايجترين سيستم درمانی در ايران است و از غربمنشا گرفته  .اما در واقع ، طب غربى تنها يكى از رويكردهاى بشر به مسئله سلامت وبيمارى است. در كنار اين روش ، شيوه هاى ديگرى از پزشكى نيز وجود دارند كه باتفاوتهايى در اصول، قواعد و راههاى تشخيص و درمان ، سعى در بازگرداندن سلامتى بهافراد بيمار و جلوگيرى از ايجاد بيمارى در اشخاص سالم دارند.

    تعداد اين روشها بالغ بر ۱۰۰ عدد است و مجموعه آنها را با نامهايى نظير ” طب مكمل ”(Complementary Medicine) يا ”طب جايگزين” (Alternative Medicine)در سراسر جهانمى شناسند. اين مجموعه ، از سيستمهاى پزشكى بسيار متفاوتى تشكيل شده است كهآنچه در تمامى آنها مشترك است تفاوتشان با رويكرد طب رايج در روشهاى تشخيص، درمانو يا هر دو آنها است. برخى از اين شيوه ها در اصول تشخيصى- درمانى خود شباهتهاىزيادى با يكديگر دارند، ولى گاهى تفاوت برخى از آنها با هم، بيش از اختلافشان با طبغربى است. اين امر سبب شده است كه طب  مکمل-جايگزين  ملغمه اى از روشهاىگوناگون باشد كه هر يك به نوبه خود سعى در بالا بردن سطح  سلامتى افراد و جامعه دارند.

     عرصه نوین پزشكي برای دستیابی به سلامت
         

  در طول تاریخ و بخصوص طی چند قرن گذشته، جوامع انسانی با هدفی مشترک به دنبال راهی برای بهبود سلامت بوده اند تا به هدف دیرینه افزایش طول عمر دست یابند. در این فرآیند ، تمدنها و فرهنگهای مختلف در سراسر دنیا بسته به دیدگاههای خود ، راههای متفاوتی را ارائه نموده اند. از این بین می توان از یک سو به رویکردهائی کهن نظیر طب سنتی ایران، طب سنتی هند ( آیورودا) ، یوگا، طب سنتی چین(TCM) ، طب سنتی بومیان آمريكا، شفا بخشی با دستها و از سوی دیگر به روشهايی با قدمت کمتر مانند هومیو پاتی، استئو پاتی ، کایروپراکتیک و … اشاره نمود .

  طب سنتی ، به وجود انسان با رويكردي کل نگر می پردازد و در واقع برگرفته از تمدن، محیط جغرافیائی و سنتهای هر تمدن است. در حاليكه پزشكی مدرن (طب آلوپاتیک) ، ریشه در طب یونان و روم و شمال اروپا دارد و بر پایه علومی همچون آناتومی، فیزیولوژی و بیو شیمی  و ارتباط ساختاری- عملکردی موجود بین سلولها، بافتها و ارگانهای بدن استوار شده است . در پزشكی مدرن (طب رایج)، هدف اصلی عبارتست از: تشخیص و درمان بیماریها(عمدتا بیماریهای حاد ) با بکار گيری داروهای شيميايی پر قدرت، جراحی ، پرتوتابی و رویکردهای مشابه درمانی.

  با استفاده از طب مدرن ، تنها در طی یک قرن گذشته طول عمر بشر به دو برابر رسیده و با بهره مندی از فناوری  مهندسی زنتیک، کلون سازی وتکثیر سلولهای بنیادی ، افقهای جدیدی برای درمان طیف گسترده تری از بیماریها گشوده خواهد شد . به همین خاطر، بشر در هزاره سوم بیش از پیش با بیماریهای ناشی از سالخوردگی ، شیوه زندگی ناسالم و محیط غیر طبیعی نظیر پوکی استخوان، بیماریهای قلبی عروقی ، دیابت و سرطانها روبرو است .لذا چالش اصلی دست اندرکاران بهداشت و درمان در حال حاضر و در آینده نزديك ، ارائه روشهايی برای زندگی سالم و پیشگیری از بیماریهاست.

  با نظر به پیشرفت علم و گسترش دیدگاههای پزشکی مدرن، منطق نوینی در کشورهای پیشرفته دنیا مبنی بر ادغام توانمندیهای پزشکی مدرن با امکانات موجود در رشته های طب سنتی و بطور عام ، طب مکمل – جایگزین ، شکل گرفته است. هدف از این رويكرد جدید ، ارتقاء سطح سلامت و کیفیت زندگی به موازات افزایش طول عمر با بکارگیری  هوشمندانه رویکردهای طبیعی و روشهای  مختلف طب مکمل- جایگزین با استناد به تجربیات بالینی و تحقیقاتی است.

  بدین ترتیب ، پزشکی مدرن قادر خواهد بود در رویاروئی با چالشهای نوین خود ، به بهترین نحو از تجربیات ارزشمند و بی ضرر طب مکمل- جایگزین برای زندگی سالمتر جوامع انسانی در سراسر دنیا و رهائی بیماران از درد و رنج توام با احساس درماندگی در مقابل بیماری ، بهره مند شود.

در حال حاضر، در بيشتر كشورهاى دنيا- به خصوص كشورهايى مانند آمريكا، انگلستان، فرانسه و آلمان كه خود از سردمداران طب غربى هستند- از اين شيوه ها در كنار پزشكى رايج به منظور تشخيص و درمان بيمارى ها استفاده مى شود و روش هاى طب مكمل هر روز از محبوبيت و استقبال گسترده ترى بهره مند مى گردند. با اين وجود تاكنون جايگاه طب مكمل (جايگزين) در كشور ما به درستى مشخص نشده و درباره كارايى، لزوم استفاده و فوايد اين روش ها نظرات مختلف و حرف و حديث بسيارى وجود دارد.در حقيقت، امروز جامعه ما در آغاز راه استفاده از روش هاى درمانى مكمل قرار گرفته است، لذا دستيابى به اطلاعات صحيح و علمى درباره اين شيوه هاى پزشكى- چه براى پزشكان و چه براى بيماران- يك امر ضرورى به حساب مى آيد. به نظر مى رسد كه تنها راه درستى كه مى تواند منجر به دستيابى طب مكمل به جايگاه واقعى خود در جامعه گردد، آشنايى علمى و به دور از هرگونه غرض ورزى و تعصب با اين علوم- شيوه هاى عملكرد و توانايى هريك از آنها در تشخيص و درمان بيمارى ها- و در كنار آن سنجش ادعاهاى آنها به وسيله تحقيقات علمى و مطالعات بالينى معتبر است. هريك از اين روش ها توانايى هاى تشخيصى و درمانى منحصر به فردى را دارند. برخى از آنها در محدوده بسيار كوچكى از بيمارى ها كارايى دارند، در حالى كه بعضى ديگر سيستم هاى پزشكى جامع و كاملى هستند كه در طيف وسيعى از بيمارى ها مى توان از آنها استفاده كرد.
•طب مكمل يا جايگزين همانطورى كه پيشتر نيز گفته شد، در حال حاضر شيوه هاى بسيار متفاوتى در سراسر جهان براى تشخيص و درمان بيمارى ها وجود دارد كه در كنار طب رايج سعى در بازگردانيدن سلامتى به افراد بيمار و پيشگيرى از ايجاد بيمارى در افراد سالم (با ارجحيت مورد دوم) دارند.در حقيقت آن چيزى را كه امروزه همه ما به عنوان «پزشكى» مى شناسيم و فرد متخصص در آن را پزشك يا دكتر طب مى ناميم، روشى از سيستم تشخيصى- درمانى است كه با نام هايى همچون پزشكى غربى، پزشكى مدرن يا نوين، پزشكى معمول، طب متعارف يا رسمى،پزشكى فن ورانه يا تكنيكى ، طب علمى و آلوپاتى نيز شناخته مى شود.به رغم تمامى پيشرفت ها و تبليغات انجام شده در مورد پزشكى غربى، هر روزه تعداد بيشترى از مردم به طب مكمل علاقه مند مى شوند. با وجود اينكه تمامى رشته هاى پزشكى غير از پزشكى رايج را تحت عنوان پزشكى مكمل يا جايگزين طبقه بندى مى نمايند، اما به دليل تنوع آنها شايد چندان واقع گرايانه نباشد كه بخواهيم تعريفى جامع و دقيق از مجموعه درمان هايى كه خارج از روش پزشكى معمول است داشته باشيم، به طورى كه همه آنها را شامل شود.«فيشر» و «وارد» در اين رابطه مى گويند: «صحبت كردن درباره طب مكمل يا جايگزين مانند اين است كه بخواهيم (در كشورى) راجع به «خارجيان» صحبت كنيم. هردوى اين واژه ها داراى مفاهيمى گنگ و مبهم هستند و به دسته ها و گروه هاى بزرگ و ناهمگونى اشاره مى كنند كه توسط آنچه كه نيستند (طب رايج در مقابل طب مكمل يا جايگزين) تعريف شده اند، نه به وسيله آنچه كه هستند.»
براين اساس يكى از معتبرترين مراكز طب مكمل دنيا به نام «مركز ملى طب مكمل و جايگزين» (NCCAM) وابسته به «موسسه هاى ملى بهداشت آمريكا»(NIH) مجموعه اين روش را بدين صورت تعريف مى كند: «طيف وسيعى از فلسفه هاى درمانى (مدارس فكرى) و رهيافت ها و درمان هايى كه طب مرسوم غربى معمولاً از آنها استفاده نمى كند، آنها را نپذيرفته است، مطالعه و درك نكرده و اكثراً در دسترس قرار نمى دهد.»در هر نقطه از جهان اين روش ها را با اسم خاصى مى شناسند كه ناشى از شيوه نگرش و برخورد با اين رشته هاى طبى است.در اين قسمت تعدادى از اين عناوين را با توضيح مختصرى در مورد هر يك از آنها ملاحظه مى كنيد:

طب مكمل (Complementary medicine): در كشورهاى اروپايى معمولاً مجموعه اين روش ها را با نام «طب مكمل» مى شناسند. اين نام بيانگر اين نكته است كه از اين روش ها مى توان در كنار طب رايج و جهت تكميل كردن آن براى رسيدن به سلامتى بيشتر استفاده كرد. اين واژه براى نخستين بار در سال ۱۹۸۱ در گزارشى كه توسط «بنياد ترش هولد» درباره وضعيت روش هاى طبى جدا از پزشكى معمول جامعه به چاپ رسيد به كار گرفته شده است. اشكالى كه در اين واژه به چشم مى خورد اين است كه كلمه طب مكمل اكثراً اين تصور را در ذهن شنونده به وجود نمى آورد كه استفاده از اين شيوه هاى طبى تنها در كنار طب غربى، مجاز و قابل قبول است.

طب جايگزين Alternative medicine) :) در آمريكا اين سيستم هاى درمانى تحت عنوان «طب جايگزين (جانشين)» شناخته مى شوند. اين نام نشان دهنده آن است كه در بسيارى از موارد مى توان تنها با تكيه بر اين روش ها، بيمارى را معالجه كرد و نيازى به مداخله پزشكى رايج نيست. با اين وجود به نظر مى رسد كه حتى در آمريكا نيز حداقل در موارد بيمارى هاى بسيار سخت و پيشرفته از اين سيستم به عنوان مكمل طب غربى استفاده مى گردد.« مارك اس. ميكوزى» در اين زمينه مى گويد: «آنچه كه به عنوان طب جايگزين در ايالات متحده لقب گرفته است، در درجه اول يك پديده اجتماعى و جنبش مصرف كنندگان (پزشكى) است كه از ابعاد مهمى برخوردار است. واژه طب مكمل به طور متناوب است به جاى واژه فوق به كار مى رود و تعريف عملكردى دقيق ترى از اين پديده اجتماعى ارائه مى كند، چرا كه بيماران در آمريكا معمولاً از اين روش ها در كنار طب غربى- و نه به عنوان جانشينى براى آن- استفاده مى نمايد.»برپايه توضيح بالا، امروزه اكثر متخصصان اين علوم ترجيح مى دهند تا از واژه مركب «طب مكمل- جايگزين» (CAM) براى اشاره به اين شيوه هاى طبى استفاده نمايند. نخستين بار از واژه «طب جايگزين» در اواسط دهه هشتاد ميلادى استفاده شده است.

طب كل نگر (كل گرا) Holistic medicine):) اين نام برپايه باورى بنا شده كه اعتقاد دارد هر چيزى در دنيا خصوصياتى بيش از خواص مجموعه اعضا يا قسمت هاى تشكيل دهنده خود دارد. اين ديدگاه را فلسفه كل گرايى مى نامند. بر اين اساس در برخورد با بيمارى هر قسمت از بدن، تنها نگاه به آن قسمت و درمان آن كافى نيست، بلكه براى تشخيص و درمان درست بايد به «كليت» فرد (ساير خصوصيات جسمى، روانى، ذهنى و…) نيز توجه داشت. اين عنوان از اسامى رايجى است كه به كرات براى اشاره به طب مكمل _ جايگزين به كار مى رود. معمولاً درمانگران اين رشته ها از واژه طب كل گرا در مقابل طب جزءگراى غربى (Reductionistic medicine) استفاده مى كنند و بدين ترتيب سعى در ابراز برترى اين شيوه ها دارند. گروهى در زبان فارسى از مترادف هاى ديگرى براى كلمه طب كل نگر استفاده مى نمايند كه از آنها مى توان به واژه «طب جامع» يا «طب جامع نگر» اشاره كرد.طب طبيعى Natural medicine): ) در بسيارى از شيوه هاى طب مكمل _ جايگزين، درمان تنها با استفاده از فرآورده هاى طبيعت (گياهان دارويى، مواد معدنى، محصولات جانورى و…) و بدون استفاده از هيچ گونه مواد مصنوعى و غيرطبيعى صورت مى گيرد. در اين روش ها سعى مى شود كه درمان برپايه اصول زندگى طبيعى، با الهام از طبيعت و قوانين آن انجام شود. فلسفه «طب طبيعى» بر پايه وجود تمامى درمان ها در خود طبيعت استوار است.طب سنتى (Traditional medicine): بسيارى از اين روش ها ريشه در تاريخ دارند و صدها يا هزاران سال از ابداع آنها مى گذرد. هر كشور يا منطقه اى طب سنتى خاص خود را دارا است كه در موارد زيادى بين شيوه هاى تشخيصى _ درمانى و اصول آ ن، مشابهت هايى با ديگر كشورها و فرهنگ ها به چشم مى خورد. از معروف ترين روش هاى طب سنتى مى توان به طب سنتى چين، طب سنتى هند (آيورودا) و طب سنتى ايران اشاره كرد. عنوان طب سنتى خصوصاً توسط سازمان بهداشت جهانى و كشورهاى جهان سوم به كار مى رود. امروزه برخى از افراد با استفاده از شيوه هاى نوين، تكنولوژى هاى مدرن و علوم جديد به تحليل، بررسى و تكميل طب سنتى پرداخته اند. گاهى به اين رويكرد جديد «طب سنتى جديد» گفته مى شود.

طب بومى Indigenous medicine): )از اين كلمه براى اشاره به پزشكى مرسوم در هر منطقه يا كشور استفاده مى شود كه عمدتاً نشانگر شيوه هاى بدوى و ابتدايى است. از جمله اين روش ها مى توان طب بومى سرخ پوستان آمريكا و انواع طب هاى بومى آفريقا و آسيا را نام برد. گاهى دو واژه «طب سنتى» و «طب بومى» به صورت مترادف به كار مى روند.

طب حاشيه (Fringe medicine): اين واژه توسط اشخاصى به كار برده مى شود كه اعتقاد دارند طب رايج غربى جريان اصلى پزشكى دنيا را شكل مى دهد و مى توان از ديگر روش هاى طبى در مواردى تنها به عنوان كمك كننده _ آن هم نه به شكل درمان اصلى _ استفاده كرد. اين واژه در اوايل دهه ۱۹۶۰ ميلادى توسط برايان اينگليس و جفرى موراى ابداع شد، اما از آنجايى كه به طور ضمنى نشانگر فرعى بودن اين رشته هاى طب بود نتوانست محبوبيت چندانى در ميان عامه مردم كسب نمايد. با اين وجود «مجله پزشكى بريتانيا»(BMJ) به سرعت اين واژه را مورد قبول قرارداد! تا آنكه در دهه ۱۹۷۰ واژه «طب طبيعى» را جايگزين آن ساخت (به نظر مى رسد كه در اين زمان شكل گيرى هيپى ها و جنبش هيپى گرى با شعار «بازگشت به طبيعت» در اين امر نقش داشته است.)علاوه بر اسامى گفته شده عناوين ديگرى همچون طب غيررسمى( Unconventional medicine) و طب غيررايــج (غيرمعمــول _ غيرمتـعارف) (Unorthodox medicine) نيز به اين روش ها اطلاق مى گردد. در برخى از كشورها نيز واژه هاى خاصى به منظور اشاره به اين شيوه هاى طبى در نظر گرفته شده است، به عنوان مثال در ايتاليا با نام «طب ديگر» و در فرانسه با عنوان «طب موازى» معروف است.توجه داشته باشيد كه هيچ يك از اين اسامى به طور كامل بيانگر مجموعه اين روش ها نيست و در عين حال يك روش مى تواند زيرمجموعه چند عنوان قرار بگيرد.

سوزن درمانی 

سوزن درمانی یا طب سوزنی یک دانش فنی باستانی چین است که پیشینه اش به زمان آغاز تاریخ بشر می رسد.حکایت شده است که ٣٠٠٠سال پیش از میلاد برخی هوشمندان چینی دیدند که بیماریهای مزمن سربازانی که زخمهای سطحی با تیر و کمان خورده بودند به خودی خود خوب شدند.خواه آن حکایت حقیقت داشته باشد یا نه،چینیان نظامی طبی را با فرو کردن سوزنهایی خاص در نقاطی خاص از سطح بدن انسانها دردها و بیماریهای آنها را درمان می کرد پروردند.

آنچه سوزن درمانی می نامیم درمانی متکی به این اصل است که نوعی ارتباط عصبی بین اندامهای بدن و سطح خارجی بدن است.آنگاه که اندامی بیمار یا عضوی دردناک می شود مکانهایی خاص روی سطح خارجی بدن یا به واقع زیر پوست بدن که آنها را نقاط سوزنی می نامند حساس یا بهتر است بگوییم حساس تر می شوند.تنها وقتی درمانگری ماهر آن نقاط را فشار دهد حالت برجسته و غیر عادی آنها را حس می کند.درمانگران چینی می گویند این نقاط حساس تر شده پس از درمان ،خواه درمان سوزنی یا درمان پزشکی متعارف یا درمانی هومیوپاتی ناپدید می شوند.

آنچه که علاوه بر مهارت درمانگر بر نتیجه بهتر روش اجرا تاثیر می گذارد:

• تیزی نوک سوزن
• زاویه نفوذ سوزن
• عمقی که سوزن فرو می رود
• مقدار حرکت (لرزش) سوزن در نقطه
• طول زمانی که سوزن در نقطه می ماند
• تعداد جلسات درمان

الکساندر درمانی             

الکساندر درمانی روشی است که نام عرضه کننده آن آقای متیاس الکساندر را بر خود دارد.این روش درمان را روشی برای تعلیم حالات صحیح و طبیعی بدن تعریف کرده اند ولی آثار آن خیلی بیش از این نگرش ساده است و باید آن را نوعی روش هماهنگ کننده ذهن و تن به شمار آورد.

روش الکساندر برخلاف دیگر رشته های پزشکی مکمل یک روش درمان بیماریها نیست بلکه روش اصلاح حالات و حرکات و عادات زیان آور بدن است.این روش فرایندی خود باز آموختنی است که از سوی شخصی کارشناس تشویق و هدایت می شود.آنگاه که درست دقت کنید می بینید که حتی ساده ترین حرکات معمول روزانه چون نشستن و برخاستن و گشودن در اتاق و غیره هر یک مجموعه ای از اعمالی بسیار پیچیده و نیازمند هماهنگی ها و ترازهای دو سویه و دقیق گروههای عضلات فردی و جفتی هستند.مدرسین روش الکساندر به شاگرد یا بیماری که نزد آنان می رود حالات و حرکات غلط و غیر ضروری و زیان آوری که او در طول زندگیش بی تعقل یاد گرفته و همواره به شیوه عادتی اجرا می کند نشان می دهند و به او کمک می کنند حالات بدنی و الگوهای رفتاری اساسی و طبیعی خود را بازیابد.به این طریق هماهنگی عصبی – عضلانی او بهبود می یابد و انرژی و تندرستی او بهتر می شود.و اگر درد داشهت باشد دردش تسکین می یابد.

عطر درمانی             

عطردرمانی روشی برای ماساژ بدن،به ویژه چهره و دستها و پاها،با روغن های معطر گیاهی است.اما این روش ساده نیست و چند سطح کاربردی متفاوت دارد.عطردرمانی در یک سطح،همچنان که از نامش بر می آید نوعی درمان گیاهی برای انواع دردها و ناراحتی ها و بیماری هاست،و افزون بر مالش روی پوست به عنوان داروی خوراکی با آثار درونی تجویز می شود و گاهی نیز به صورت بخور (تنفس بخار روغن گیاهی) مصرف می شود.

بیماری هایی که با استفاده از روغن های معطر گیاهی بهبود می یابند و درمان می شوند فراوانند و بررسی متون کهن و نوین فرهنگهای گوناگون نشان می دهند که این روغنها را در نزدیک به یکصد بیماری و وضعیت نامطلوب جسمی و روانی عصبی به کار گرفته و نتایج درمانی خوب کسب کرده اند ولی اینجا برخی از آنها را نام می بریم.انواع زخمها،سوختگی ها و ورم ها،داغ های روی پوست،انواع جوشهای چهره،کشیدگی های مولد زایمان،انواع دردهای عضلانی و مفصلی،انواع بیماریهای ریوی چون آسم و برونشیت،سرماخوردگی،ناراحتی های روده بزرگ،ناراحتی های معده،یبوست،سرفه،غده ها و کیست های درونی و بیرونی،افسردگی روانی،غش،اسهال،تب،اگزمای پوستی،بواسیریردرد،گازهای زیاد گوارشی،ضعف جنسی و غیره.

کایروپرکتیک درمانی     

کایروپرکتیک نوعی روش درمانی از طریق دستکاری کردن بدن است که برای حفظ تندرستی ستون فقرات و نظام عصبی بدن آدمی بدون استفاده از جراحی و دارو طراحی شده است.عنوان کایروپرکتیک از دو کلمه یونانی CHEIR به معنی دستان و PRAKTIKOS به معنی عمل با می آید و چنین است که اجرا شده با دستان معنی می دهد.

روش کایروپرکتیک مهارتی است که به درمانگر امکان می دهد با دستکاری مفاصل بدن انسان کجروی های زیانمند آنها را اصلاح کند و عملکرد آنها را به وضع طبیعی مطلوب باز گرداند.نگرش کلی این درمان شبیه روش استخوان درمانی یا مفاصل درمانی دیگری است که اوستئوپاتی نام دارد.

موارد استفاده این روش برای بهبود بخشیدن درد پشت،مهره ستون فقرات جابجا شده،درد گردن،درد شانه،درد بازو،درد پا،سردردهای گوناگون،دردهای آرتروز،سوء هاضمه،افسردگی،فشار زیاد خون،خستگی و کمبود انرژی،آسم،سرگیجه و …. می باشد.

نمک درمانی      

روش نمک درمانی نوعی نظام دارویی است که پزشک و شیمیدانی آلمانی به نام ذکتر ویلهلم هانریش شوسلر در سده نوزدهم پرورش داد.این نظام باور دارد که هر نوع بیماری بستگی به آشفتگی های تعادل یک یا چند نمک غیرآلی بدن دارد.روش نمک درمانی را درمان بیوکیمیکز یا درمان بیوشیمیکز نیز می نامند.

این نمکهای غیرآلی مانند داروهای طب هومیوپاتی عمل می کنند زیرا آنها را به روش کاهش و رقت فوق العاده هومیوپاتی تولید می کنند.

هومیوپاتی درمانی       

این روش متکی برر دو اصل است:

1:عواملی که برخی علائم خاص را در حالت تندرستی بدن انسان تولید می کنند همان علائم را در حالت بیماری درمان می کنند.

2:هرچه دارو رقیق تر شود قدرتمندتر می شود.

چرا داروهای هومیوپاتی موثر است؟قانون ارند – شوتز(Arndt-schulz Low) ماهیت این مسئله را دقیقا بیان می کند:مقدار زیاد ماده زهری،کشنده است.مقدار کم تر همان زهر بازدارنده است.ولی مقدار خیلی اندک آن زهر می تواند به واقع فعالیتهای حیاتی سلولهای بدن انسان را تحریک و تقویت کند.

باخ درمانی(بچ درمانی)

این روش درمانی یک نظام داروهای طبی گیاهی است که دکتر ادوارد باخ (١٩٣٦-١٨٨٠) پرورش داد.

او ثابت کرد گل ها و برگهای گیاهان دارای خواص شفابخش، اگر در شیشه محتوی آب خالص چشمه قرار گیرد و به مدت چند ساعت جلوی نور خورشید قرار گیرد آب شیشه با خواص گیاهان شفابخش بارور شده و همان خواص را پیدا می کند.

.

مگاویتامین درمانی       

این روش متکی به این فرضیه است که شماری امراض مولد کمبود ویتامین ها هستند بنابراین برای پیشگیری و درمان آنها باید مقادیری نسبتا زیاد از ویتامینهایی که ممکن است کمبود داشته باشیم بخوریم.بیماریهایی چون الکلیسم،اسکیزوفرنیا،دیگر بیماریهای روانی،برخی بیماریهای پوستی،اعتیاد به مواد مخدر،کم توجهی فکری و بی قراری رفتاری کودکان فوق العاده فعال و سرماخوردگی اینک به یاری روش مگا ویتامین درمانی قابل درمان هستند ،آنهم در مدتی نسبتا کوتاه و هزینه ای نسبتا اندک

رنگ درمانی                

استفاده از رنگ (معمولا به شکل نور رنگی) برای تولید آثار شفابخش را رنگ درمانی می نامند.

رنگ درمانی یک روش جدید نیست بلکه پیشینه کهن دارد.این روش درمانی هزاران سال پیش در معابد ((نور و رنگ شفابخش)) در منطقه هلیوپولیس مصر باستان و در یونان پیش از میلاد مسیح و در فرهنگهای باستانی چین و هند استفاده می گردیده است.

آب درمانی               

استفاده از آب برای حفظ و تقویت تندرستی و درمان دردها و بیماریها را آب درمانی می نامند.ین روش به دو طریق درونی و بیرونی انجام می پذیرد.

طریق درونی: نوشیدن روزانه آب خالص،یا آب شارژ شده (نقش گرفته)،یا آب معدنی خاص،یا آب دریا به مدتی و مقداری که آب درمانگر تجویز می کند.طریق بیرونی شامل انواع حمام گیری ها و آب پاشی ها به بدن است.حمام گرفتن آب سرد را برای درمان برخی بیماریها و حمام آب گرم را برای درمان برخی دیگر و بویژه برای تسکین دردهای استخوانی- مفصلی استفاده می کنند و گاهی آن دو را پی در پی استفاده می کنند.روش هاس دسگر عبارتند است:

آبپاشی با فشار: با کوبش شدید آب صورت می گیرد فشار آب لوله به حدی زیاد است،که شخص درمانگیر باید دیوار را دودستی محکم بگیرد.ایت روش نیرو بخش و فرح بخش است اما تحمل آن سخت است.

نمک مالی: نوعی آب درمانی مخلوط با مواد معدنی.

حمام دوجفتی: استفاده از وان آب سرد و گرم به طور همزمان.

حمام نمک اپسوم: این نوعی حمام برای عرق ریزی خیلی زیاد است.در وان حمام سه تا چهار کیلو نمک سولفات (مگنزیوم) می ریزند و وان را از آب داغ پر می کنند و درمانگیر تا چانه در آن فرو می رود.

آبپاشی سوزنی: این نوعی آب درمانی است که دو روند آب گرم و آب سرد را پی در پی از دو سرپوش لوله که سوراخ های سوزنی بسیار ریز دارند با فشارخیلی زیاد از فاصله حدود دو متر به بدن درمانگیر می پاشند.

حمام حباب هوا: در این روش آب درمانی درمانگیر درون وان یا حوضچه ای خاص می نشیند ک هوا با فشار زیاد درون آب تزریق می شود.

ماساژ زیر آبی: این روش استفاده زیادی دارد،درمان گیر درون حوضچه ای خاص دراز می کشد و فواره ای زیر آبی با فشار حدود ١٨ تا ٢٠ کیلوگرم بر هر٥ /٢ سانتی متر مربع سطح بدن او را ماساژ آبی می دهد.چون بدن درمان گیر در آب بی وزن و شناور است اثر ماساژ آبی و عضلات شل و منبسط شده او خیلی بیشتر از حالات دیگر است.

مکروبیوتیک درمانی

مکروبیوتیک به معنی دیگاهی خیلی وسیع(MACRO) از زندگی (BIOTIC) است.این دیدگاه نوعی نگرش کلان به زندگی است،نوعی فلسفه و آیین غیر مذهبی که در ژاپن پدید آمد و چون حاصل آن تندرستی و آرامش و سبک باری جسمی و روانی است به تدریج و به طور خودجوش بخشی از پزشکی مکمل شده است.این روش دو بخش اصلی دارد: رفتار مناسب و تغذیه صحیح.

یون منفی درمانی

این روش از ذرات شارژ منفی هوا برای پیشگیری و درمان بیماریها استفاده می کند.دستگاههای مولد یون منفی را به دو روش می توان به کار گرفت.معمولترین طریق افزودن یونهای منفی به هوای تنفسی اتاق خانه یا اداره و یا تالار کارخانه است.دومین روش هدایت مستقیم یونهای منفی تولیدی دستگاه به محل ظهورعلائم بیماری در بدن است.روش دوم مسلما در موارد سوختگی،تاول،اگزما،زگیل و غده های گوناگون بهترین طریق است.

اینچنین است که بیمار نزدیک دستگاه مولد یونهای منفی می نشیند یا می خوابد و به طور عادی نفس می کشد تا یونها از ریه ها وارد بدن شوند.آثار مفید این روش در مورد بیماریهای تنگی نفس،برونشیتیس،سینوزیتیس،سوختگی، تاول و اگزمای پوستی بوده است.

شیاتسو ماساژ درمانی

شیاتسو نوعی ماساژ شرقی است،با هدف بهبود و شفای بیماریها که از طریق مالش و تحریک نقاط حساس سوزن درمانی است، با این تفاوت که بوسیله انگشتان دست انجام میشود.چنین است که در کشورهای غربی آن را طب سوزنی بدون سوزن می نامند.روش شیاتسو را می توان برای پیش گیری از بیماریها یعنی حفظ تعادل انرژی درونی بدن و حفظ هماهنگی آن با محیط زندگی به کار گرفت.تنها اخطار پرهیز که درباره روش شیاتسو درمانی می توان داد این است که هرگز نباید آن را روی بیماران مبتلا به سرطان اجرا کرد.زیرا جریان مایعات و انرژی بدن را چنان تحریک می کند که ممکن است باعث گسترش سلولهای سرطانی شود.

خود ماساژ درمانی

خود ماساژ درمانی (DO-IN MASSAGE THERAPY  ) نوعی ماساژ است که هر کسی می تواند روی بدن خود اجرا کند.این روش متکی به روش شیاتسودرمانی و طب سوزنی است.

گیاه درمانی

گیاه درمانی یک نظام طبی بین المللی و بسیار کهن است که از گیاهان برای پیشگیری و درمان بیماریها استفاده می کند.حفظ و تقویت تندرستی روی دیگر از کاربردهای این نظام است.

ماساژدرمانی

ماساژ درماني چيست ؟

ماساژ درماني عبارتست از دست ورزي بر روي بافت هاي نرم بدن. اين درمان به رهايي از استرس و فشار عضلاني و درد ناشي از صدما ت و سرعت بهبود ناراحتيهاي حاد و مزمن كمك مي كند. امروزه ميليونها نفر در سراسر جهان از اين روش به عنوان يك روش مراقبت بهداشتي استفاده مي كنند.

تاریخچه ماساژ درمانی چیست ؟

تاريخچه اين درمان به حدود 2700 سال قبل از ميلاد برمي گردد . در متن كتاب امپراطور زرد (كتاب مرجع طب داخلي چين) براي درمان فلج و تب و لرز به ورزش، ماساژ پوست و عضلات و نیز تمرينات بر روي دست و پا توصيه شده است. بقراط در حدود 400 سال قبل از ميلاد ضرورت استفاده از مالش را به عنوان يك درمان بخصوص در درمان آسيبهاي ورزشي و جنگي ، به پزشكان گوشزد كرد. اسناد قديمي دال بر استفاده ژاپنيها و نيز ساير تمدنها نظير مصر، روم و عرب از ماساژ درماني موجود است.

ماساژ درماني به شيوه نوين و علمي، توسط هنريك لينگ (1839-1776) بر پايه ماساژ و ورزش بنيان نهاده شد.

دو برادر پزشك امریكايي به نام جورج و چارلز تيلور پس از تحصيل در سوئد ، در سال 1850 اين رشته را به امريكا معرفي نمودند .

سبکهای مختلف ماساژدرمانی کدامند؟

امروزه بالغ بر 80نوع مختلف ماساژ و كار بر روي بدن وجود دارد .اين تكنيك ها به پنج گروه تقسيم مي شوند:

- ماساژ سنتي اروپايي: شامل متدهايي بر اساس فيزيولوژي و آناتومي طب غرب ي. پنج تكنيك دست ورزي بافت هاي نرم بدن در آن مورد استفاده قرار مي گيرند .
- ماساژ معاصر غربي: اين روش نيز بر پايه روشهاي مدرن آناتوميك شامل تكنيكهاي دست ورزي فراتر از چارچوب ماساژ سوئدي بنا شده است وشامل ماساژ عصبي، ماساژ ورزشي و ميوتراپي می باشد.
- ماساز در روشهای اصلاح حركت و ساختار: اين تكنيكها بر ساختار و حركت بدن تأكيد دارند .اين روشها بدن را با كمك وزن و با دست ورزي بر روي بافتهاي نرم و يا اصلاح الگوهاي غلط حركتي ، سازماندهي و كامل مي كنند. نمونه هاي آن عبارتند از: هلر ورك، رولفينگ، فلدن كرايس و تكنيك الكساندر.
- ماساژ شرقي: تكنيكهاي ماساژ شرقي بر اساس اصول طب سنتي چين بنا شده و انرژي حياتي را كه معتقدند در كانال هاي غير قابل رؤيت در بدن جريان دارد تجديد مي كنند .اين متد ها شامل طب فشاري و شياتسو مي باشند.
- متدهاي انرژي- پايه: اين متدها كه در طب سنتي چين يافت نمي شوند، منجر به اثر بر روي حوزه انرژي كه درون و اطراف بدن را احاطه كرده ،مي شوند .اين كار هم با فشار و دست ورزي بر روي جسم وهم از طريق عبور دست از ميان يا درون حوزه انرژي بدن صورت مي گيرد. نمونه هاي روش هاي انرژي عبارتند از: درمان قطبي، لمس شفابخش و ريكي.

بسياري از ماساژدرمانگر ها تركيبي از روش هاي فو ق را بر اساس وضعيت بيمار اعمال مي كنند.

ماساژدرمانی چگونه اثر می کند ؟

معمولا انواع ماساژ با يك مكانيسم مشابه بر روي بدن اثر مي گذارند. زمانيكه ماهيچه بيش از حد فعاليت دارد تجمع مواد زايد از جمله اسيدلاكتيك مي تواند باعث درد، گرفتگي و حتي اسپاسم عضلات شود. ماساژ بطور عام و ماساژ سوئدي به طور خاص، گردش خون و جريان لنفاوي را بهبود بخشيده ، مواد غذايي و اكسيژن تازه را به بافتهاي مزبور مي رساند و به خروج مواد سمي و بهبودي كمك مي كند.
همچنين عضلات در حال كشش مي توانند به رگهاي خوني و اعصاب فشار آورده وبا محدود كردن جريان خون باعث ايجاد درد شوند .با ماساژ منطقه مورد اثر ، بتدريج فشار عضله بر اعصاب درگير كاهش يافته و درد كاهش مي يابد. همين مكانيسم در بهبود عضلات آسيب ديده با ماساژ باعث سودمندی آن است.
علاوه بر اين، ماساژ باعث افزايش اندروفين ها (نابود كننده هاي درد) و افزايش ترشح هورمون سروتونين (تعديل كننده خلق و خوي) مي شود. همچنين ثابت شده كه هورمون استرس (كورتيزول) را آزاد مي نمايد.به همين دليل ماساژ اغلب به عنوان يك درمان تکمیلی براي افرادي كه سيستم ايمني آنها بر اثر استرس تضعيف شده توصيه مي شود.

در جلسه ماساژدرماني چه اتفاقي رخ مي دهد ؟

پاسخ بستگي به نوع ماساژي دارد كه دريافت مي كنيد. در اينجا ماساژ سوئدي ذكر شده است.
در ويزيت اول احتمالأ ماساژ درمانگر از شما در مورد سابقه پزشكي سؤال خواهد كرد . سپس برخي سؤالات در مورد وضعيت جسمي فعلي شما، روش زندگي، ميزان استرس، هرگونه تجربه درد و اينكه به دنبال چه درماني هستيد مطرح مي شود.
اتاقي كه ماساژ درماني در آن انجام مي شود بطور مشخص گرم و داراي نور ملايم مي باشد .در صورت تمايل شما از يك موسيقي آرام بخش نور شمع و بخور با يك رايحه دلپذير استفاده مي شود. اغلب براي مالش پوست از اسانسهاي روغني براي بالا بردن كيفيت ماساژ استفاده مي شود. شما مي توانيد ماساژ كل بدن و يا ماساژ موضعي را درخواست كنيد. مي توانيد روي قسمتهاي ديگر بدن يك حوله يا ملافه بيندازيد. روي يك تخت راحت پوشش دار كه اغلب داراي جايگاه سري است و نياز به چرخش سر و گردن ندارد دراز مي كشيد.
متخصصين ماساژ سوئدي ممكن است از انواع ضربه ها و تكنيك هاي مختلف استفاده كنند . شما مي توانيد ماساژ كلي بدن يا ماساژ متمركز بر مناطق دردناك يا تحت كشش را درخواست نماييد. توصیه می کنیم هر زمان كه احساس ناراحتي و درد كرديد درمانگر را مطلع سازيد. يك جلسه درمان معمولأ بين 30 الي 90 دقيقه طول مي كشد .
ماساژ نشسته ، روي صندلي و با لباس درحاليكه جلوي بدن به صندلي تكيه دارد انجام مي شود.5 الي 30 دقيقه طول مي كشد و براي ماساژ كتف و پا كاربرد دارد.
تعداد جلسات مورد نياز براي درمان متغير است. براي كاهش استرس اغلب هفته اي يك مراجعه توصيه مي شود. براي وضعيتهاي حاد تعداد جلسات درمان بستگي به طبيعت بيماري دارد. معمولأ ماساژدرماني به منظور تكميل درمان از سوي پزشك توصيه مي شود.

چه تحقیقات و مطالعاتی در مورد ماسازدرمانی موجود است ؟

براي ماساژ درماني اثرات مثبت زيادي از بهبود گردش خون تا بهبود متابوليسم بدن ذكر شده است. بخصوص در مورد ماساژ سوئدي نشان داده شده كه در كاهش درد عضلاني، كاهش استرس و بهبود ايمني مؤثر بوده است. همچنين در افزايش عملكرد تنفسي، كاهش ادم ناشي از انسداد رگهاي لنفاوي و كمك به بهبود صدمات وارد به بافت هاي نرم بدن بسيار مؤثر است.
هنوز بسياري از خواص ضد استرس ماساژ درماني بصورت مطالعه علمي دانشمندان در نيامده است، ولي در طول 20 سال اخير بررسي هاي بسیاری بخصوص در زمينه ماساژ سوئدي جمع آوري شده. بسياري از اين تحقيقات در مؤسسه تحقيقاتي لمس شفابخش دانشگاه ميامي و تعدادي از مطالعات نیز در مركز ملي طب مكمل و جايگزين انجام شده است.

گرچه بررسي هاي كنترل شده زيادي لازم است، اما يافته ها شامل موارد زير می باشد:

- بيماران بستري در بيمارستان كه ماساژ دريافت كردند، افزايش در تحرك ، انرژي ، تغييرات مثبت خلقي و سرعت بهبودي از خود نشان دادند.
- بيماران مبتلا به پشت درد مزمن پس از دريافت دو جلسه درمان 30 دقيقه اي در هفته براي مدت پنج هفته ، كاهش درد ، افسردگي و اضطراب و نيز بهبود خواب را گزارش كرده اند. برخي نتايج متناقض نيز گزارش شده كه نياز به بررسي هاي بيشتر دارد.
- كاركنان ادارات كه ماساژ دريافت كردند ، هشيارتر، فعال تر و كم استرس تر از آنهايي بودند كه ماساژ دريافت نكرده بودند.
- بيماران مبتلا به درد هاي عضلاني كه دو جلسه 30 دقيقه اي ماساژ درماني در هفته به مدت 5 هفته دريافت كردند، كاهش درد ، كوفتگي و خستگي را گزارش دادند، همچنین در تعداد شبهاي كمتري اختلالات خواب داشتند. در اين قسمت نيز به مطالعات بيشتري نياز است.
- در مصدومين سوختگي ،ماساژ درماني در كاهش اختلالات روحي(اضطراب ، تنش و افسردگي) و علايم جسمي (درد و خارش) مؤثر بوده است.

اثرات ماساژ در كودكان نيز به خوبي بزرگسالان است. براي مثال نوزادان نارسي كه ماساژ دريافت مي كنند ، بيشتر وزن اضافه مي كنند و سريعتر از بيمارستان مرخص مي شوند. كودكان مبتلا به اوتيسم نيز با ماساژ درماني رفتارهاي غيرمعقول كمتري از خود بروز دادند.

ساير بيماري هايي كه به ماساژ درماني خوب جواب داده اند عبارتند از: سندرم خستگي مزمن، استئوآرتريت، سندرم تونل كارپال ، ميگرن و سياتيك.

درمانگرماساژدرمانی چگونه انتخاب می شود؟

30 ايالت و ناحيه در ایالات متحده قانون حمايت از تخصص ماساژ درماني را گذرانده اند و آزمايشات اين دوره ها را تعريف كرده اند. اگرچه مقررات اخذ مدرك از ايالتي به ايالت ديگر تفاوت دارد. در بسیاری از ايالات يك دوره 600 ساعته براي آموزش آن در نظر گرفته شده است و اخذ درجه منوط به شركت در امتحان سراسري بورد تخصصي ماساژ درماني ويرجينيا است.
براي مراجعه به يك ماساژ درمانگر از دوستان خود و يا مراقبين بهداشتي قابل اعتماد كمك بگيريد. قبل از ملاقات با درمانگر خود تحقيق كنيد. برای مثال سؤال كنيد كه در كدام رشته ماساژ درماني تخصص دارد .(AMTA) دارد.
بخاطر داشته باشيد كه در زمان ويزيت بايد احساس راحتي داشته باشيد. در صورتيكه شخصيت و خصوصيات اخلاقي درمانگر خود را نمي پسنديد فرد ديگري را جستجو كنيد كه با او احساس راحتي بيشتري داشته باشيد.
براي يادگيري روش هاي ماساژ درماني و آموزش آن به اطرافيان مي توانيد از كتاب ها و نوارهاي آموزشي ويديويي بهره جوييد. در بسیاری از كشورها كلاس تكنيكهاي ماساژ درماني يا مراكز آموزشي بزرگسالان وجود دارد.

گذاشتن بادکش می تواند با استفاده از آتش و ایجاد خلأ ناشی از مصرف اکسیژن داخل لیوان و یا بوسیله مکش از انتهای محجمه و ایجاد خلأ توسط دستگاه ساکشن باشد.

حجامت یک روش پیشگیری و درمان بیماریها با ایجاد مکش در روی پوست است که می تواند همراه با تیغ زدن و خونگیری ( حجامت مع الشرط) و یا بدون آن ( حجامت بلا شرط) انجام شود. گذاشتن بادکش می تواند با استفاده از آتش و ایجاد خلأ ناشی از مصرف اکسیژن داخل لیوان و یا بوسیله مکش از انتهای محجمه و ایجاد خلأ  توسط دستگاه ساکشن باشد.

به گزارش سه نسل ، در بحث حجامت روایات زیادی داریم وجود دارد؛ به طورکلی حجامت به دو دسته حجامت پیشگیرانه و حجامت های درمانی تقسیم می شود. حجامت از لفظ حجم گرفته شده است یعنی ایجاد حجم کردن و بحث خون گیری هم به صورت عارضی بر آن تحمیل می شود و به دلیل اینکه حالتی است که حجم در ناحیه ای ایجاد می شود و از این جهت حجامت یک حالت انقباض و انبساط در عضلات ایجاد می کند که همان ورزش, حرکت و سکون از این جهت هم مورد تایید و استفاده قرار می گیرد و به صورت کلی در بسیاری از روایات همین انقباض و انبساط یا ایجاد حجم کردن در ماهیچه است که اثرات مختلفی دارد که روایات مختلفی در این زمینه وجود دارد.


حجامت اثرات کلی آن به چهار قسمت تقسیم شود. ولی بادکش اثراتش شش مورد است, یکی از زیر شاخه های بادکش خروج مواد زائد از ناحیه محل بادکش است که بر اثر بادکش یک سری مواد را از ناحیه ای خارج می شود که همان حجامتی است که امروزه مرسوم است و صورت می گیرد.

خیلی از روایات در مورد بحث بادکش است به صورت کلی می گوید علیکم بالحجامه یعنی حجامت انجام بدهید نه اینکه خون هم بگیرید اگر شرایط خون گیری هم وجود داشت مثل فصل بهار که جوشش خون زیلد است یا نیمه دوم ماه قمری می توان حجامت با خونگیری را انجام دهند و قبل از حجامت تخم مرغ, غذاهای خیلی ترش, خیلی شور, ماهی, غذاهای غلیظ مصرف نشود همچنین افراد گرسنه نباشند همچنین کسانیکه امتلاء مزاج داشته باشند می تواند حجامت کند و خون بافت خارج می شود و حکما معتقدند که خون سنگین و غلیظ از طریق حجامت خارج نمی شود و اینکه برای غلظت خون حجامت مفید است زیر سوال است حکما قائلند که فصد برای این جریان مفید است حجامت خون را یک مقدار کاهش می دهد و از طریق بافت خارج می کند و این خون حامل قوا و ماده مفید بدن نیست باعث ضعف آنچنانی به آن فرد وارد نمی کند بچه کودک و یا پیر مرد را به جای فصد حجامت کنند چون فصد مواد خیلی مفید را خارج می کند مثلا شخصی که ضعیف فصد کند مشکل برایشان ایجاد می کند از پا می افتد لذا باید حجامت انجام دهد .

در روایت در مورد حجامت بچه ها داریم که با نظرات طب سنتی در تعارض است که در کتاب های سنتی گفته شده که کودکان زیر 2 سال نباید حجامت شود چون حجامت و خونگیری در هر ناحیه ای انجام گیرد آن ناحیه ضعیف می شود یعنی اگر شخصی حجامت کبد انجام دهد ناحیه کبد حجامت انجام دهد ناحیه کبد ضعیف می شود دلیلش اینکه خون آن ناحیه را خارج کردیم و خون مایع حیات است گرمی و تری همراهش است و چون گرمی و تری را از بین رفته سرد و خشکی جایگزین می شود.

یکی از دلایلی که در روایات ذکر شده که حجامت نقره ممنوع یا مکروه است در طب سنتی از آن به عنوان ناحیه حافظه یاد می شود لذا در روایات اشاره شده که باعث نسیان و فراموشی می شود و لذا روایاتی که ذکر شده حجامت برای بچه ها مفید است یا افرادی که 20سالشان است هر 20 روزیکبار  انجام دهند و یا افرادی که 30سالشان است هر 30 روزیکبار  انجام دهند و اگر فرد که 40سالشان است هر 40 روزیکبار  انجام دهند و یا پیامبر سالیانه 23 بار حجامت می کردند اینها تماماً به حجامت و بادکش به معنای واقعیشان می باشد و گاهی هم به همراه خونگیری هم بوده که شرایط دفع خون را هم داشته از جمله مواردی که انسان می تواند به این نتیجه برسد که خونش زیاد شده و نیاز به حجامت دارد و باید خونش کاهش پیدا کند اینکه احساس سنگینی در اندام ها داشته باشد یعنی دست ها را می کشد پشت سر هم دهان دره می کند بدنش احساس سنگینی دارد و حس می کند در بدنش خیلی مواد جمع شده است کسالت و خوابیدن بسیار زیاد و هنگامی که می خوابد احساس سنگینی دارد و خستگی بدون علت یکی از چیزهایی است که می توان گفت پرخونی در فرد بروز پیدا کرده است.

.

حالا یک نکته مهمتری که هم هست حجامت اختصاصی آن فرد به روش های مختلف داریم یعنی حجامتی که برای مزاجی که صفراوی است با حجامت فردی که که مزاجش دموی است فرق می کند تعداد بادکش های قبلش و نحوه تیغ زدن و نحوه خونگیری کاملاً متفاوت است و خونی که هم از آن ناحیه خارج می شود کاملا رنگ و قوامش برای صفراوی با دموی متفاوت است که در شخصیت های گرم و سرد حجامت در فصل بهار بد نیست که انجام گیرد ولی در مزاج های سرد به خصوص سرد و خشک و سرد و تر و اینها در فصل زمستان و پاییز اصلاً نباید حجامت انجام دهد مگر اینکه ضرورت شود و پزشک متخصص تشخیص دهد که فرد باید بادکش کند و فرد را می توانند حجامت کنند و اگر بخواهیم طبق مزاج کسانیکه مزاجشان گرم و تر است, سپس گرم و خشک سپس سرد و تر و سپس سرد و خشک به این ترتیب حجامت برای این افراد مفید است.
تیغ می زنند و بعد بادکش را می گذارند که مواد را بیرون بکشد.
شخصی که فشارش بالا رفته هیچ وقت نباید ناحیه قلبش یا بین دو کتف را بادکش کند و در مورد حجامت با تیغ هم یکسری ممنوعیات در روایات ذکر شده است.

اگر کسی بدنش حالت عفونی دارد خونش مقداری به سمت عفونی رفتن پیش رفته مواد زائد در بدنش زیاد است، کلیه او هم ضعیف است، بادکش انجام می دهد برای این که کلیه را تقویت کند. در صورتی که وقتی بادکش می کند لیوان را که می گذارد خون به آن سمت جریان پیدا می کند و مواد عفونی و مضر به آن سمت سیلان پیدا می کند و عملا مشکل دو برابر می شود.

یا مثلاً فردی که کبدش مقداری ضعف دارد چون پاکسازی صورت نگرفته بدنش این مشکلات را ایجاد می کند و لذا لازم است قبل از اعمال بادکش و ماساژ پاکسازی صورت گیرد. رگ های ساق پا که مشکل دارند بادکش صورت نگیرد که خطرناک است. بادکش را یکدفعه انجام ندهند که باعث بروز تاول نشود و سعی شود در افراد خشک مزاج قبل از بادکش مقداری روغن مالی و ماساژ در ناحیه صورت بگیرد و آرام آرام بادکش را انجام دهند.

بادکش قوی برای کسانی که کم خونند یا فشار دارند مضر است. اگر کسی بادکش کرد و سرگیجه گرفت سریع بلند نشود و مقداری عسل بخورد که ضعفش برطرف شود. در مورد زمان های حجامت محدودیت هایی ذکر شده که به صورت کلی چهارشنبه و جمعه را به خصوص ظهر جمعه گفتند تا می توانید انجام ندهید در صورت ضرورت و تجویز پزشک می تواند انجام دهد